1.Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

438

1. Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

1. Giriş

Tüketilen enerji türleri zaman içinde değişmesine rağmen, enerjinin insan ve toplum yaşamındaki rolü ile ulusal

ve uluslararası ekonomik, politik ve siyasal düzen üzerindeki etkileri artarak devam etmektedir. Özellikle sanayi

devrimi ile ortaya çıkan makineleşme ve makinelerin çalışabilmesi için yüksek miktarda enerjiye ihtiyaç duyması,

insanoğlunun yemek pişirmek ve ısınma ihtiyaçları gibi nispeten düşük düzeyli enerji ihtiyacının katlanarak art-

masına neden olmuştur. İngiltere’de bulunan kaliteli kömür rezervlerinin kullanıma açılması ile sanayi devrimi

ihtiyaç duyduğu enerji kaynağına kavuşmuştur. XIX. yüzyıl boyunca kömür, enerji talebini karşılamaya yetme-

sine rağmen, XIX. yüzyılın sonlarına doğru, bir taraftan sanayileşme İngiltere dışındaki ülkelere de yayılmış ve

kömür talebi artmış, diğer taraftan da uluslararası alandaki ekonomik, siyasi ve askeri anlaşmazlıklar nedeniyle

Özet

Ekonomik büyüme ve kalkınmanın en önemli kaynaklarından biri olan enerji, ülke ekonomileri üzerindeki etkileri sebebiyle

ulusal ve uluslararası platformda giderek artan bir öneme sahiptir. Günümüzde enerji piyasalarında hakim güç olabilmek için

enerji kaynaklarına sahip olmanın yanında enerjinin kabul edilebilir maliyetlerle üretilmesi ve güvenli bir şekilde taşınması da

önemlidir. Bu bağlamda giderek artan küresel enerji talebine karşılık enerji arz güvenliği konusu, hem enerji üreten ve ihraç eden

hem de enerjide dışa bağımlı olan ülkelerin gündeminde yer almaktadır. Bu sorun politika alanını ilgilendirdiği gibi teorik litera-

türde de enerji arz güvenliğinin tanımı ve ölçümü tartışmaları devam etmektedir. Bu çalışmada enerji arz güvenliği sorunu ve alt

bileşenleri tanımlanmış, sorunun çözümü için enerji çeşitlendirmesinin Karadeniz ülkeleri (Bulgaristan, Romanya, Gürcistan,

Rusya, Ukrayna ve Türkiye) kapsamında nasıl ölçüleceğine değinilmektedir. Ayrıca enerji arz güvenliği sorunu ülkeler arasında

karşılaştırılarak enerjide işbirliği olanakları değerlendirilmektedir.

Anahtar Sözcükler:

Enerji, Enerji Arz Güvenliği, Karadeniz Ülkeleri

Abstract

Energy, which is one of the most important resources of economic growth and development, has an increasing importance because

of its impacts on the economies at national and international level. Today, to be the dominant power in the energy markets, in

addition to having energy resources, energy producing with an acceptable cost and transporting safely are also important. In this

context, in response to the growing global energy demand, the issue of security of energy supply is on the agenda of countries which

produce energy and export it as well as countries foreign dependent on energy. While this problem is related to field of politics,

the discussions about the definition and measurement of energy supply security have continued in the theoretical literature. In

this paper the problem of security of energy supply and its sub-components are defined, and has been mentioned how to measure

the energy diversification within the context of Black Sea countries (Bulgaria, Romania, Georgia, Russia, Ukraine and Turkey)

to solve this problem.

Keywords:

Energy, Energy Supply Security, Black Sea Countries

Doç. Dr. Ertuğrul YILDIRIM

Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak, Türkiye,

Arş. Gör. Neslihan KARAKOÇ

Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak, Türkiye,

Karadeniz Ülkelerinde Enerji Arz Güvenliği

Energy Supply Security For Black Sea Countries