1.Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

367

1. Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

Özet

2013 yılından günümüze kadar Ukrayna genelinde yaşanan iç olaylar ve bu olaylarla ilintili dış etkenler, inişli çıkışlı karşılıklı

etkileşimler neticesinde günümüze kadar gelişim göstermiş ve Kırım özelinde sıcak çatışma ihtimalini bünyesinde barındıran

ihtilaflı bir konu haline gelmiştir. Kırım’ın Karadeniz’de sıcak denizlere açılan bir pencere ve önemli bir deniz üssü olması ne-

deniyle taşıdığı jeo-stratejik önem başta büyük devletler olmak üzere tüm dünyanın ilgisinin bu bölge üzerinde yoğunlaşmasına

neden olmuştur.

Yaşanan bu gelişmeler Kırım ile derin tarihi ve kültürel bağları bulunan ayrıca Türk Boğazları ve 1965 km.lik Karadeniz sahil şe-

ridi nedeniyle bir Karadeniz ülkesi olan Türkiye’yi yakından ilgilendirmektedir. Ancak 2002 yılından itibaren temel ilkeleri radi-

kal bir şekilde evrilen, bu evrimin neticesinde 2010 yılında Tunus’ta başlayan Arap Baharı’na gereğinden fazla angaje olan Türk

Dış Politikası’nın Kırım meselesine hak ettiği önemi veremediği gözlemlenmiştir. Öte yandan Kırım’ın Türk Dünyası açısından

taşıdığı tarihi ve kültürel önemin yanı sıra Türkiye’nin güvenliği bakımından da önemli bir mesele olduğu değerlendirilmekte-

dir. Özellikle Karadeniz havzasındaki dengelerin muhafaza edilmesinde ve Türkiye’nin Karadeniz güvenliğinin sağlanmasında

Kırım kilit bir öneme sahiptir.

Bu çalışmada, tarihi verilerle güncel olaylar bir arada değerlendirilerek, Kırım’da yaşanan gelişmelerin Türkiye’nin güvenlik

meselesi olduğu ve Türk Dış Politikasının bu meseleye yeterince ilgi göstermemesinin büyük bir eksiklik olduğu ortaya konulmaya

çalışılacaktır.

Anahtar Sözcükler:

Kırım, Karadeniz, Türkiye, Rusya, Ukrayna, Güvenlik

Abstract

From 2013 to today, domestic affairs across Ukraine and foreign factors correlated with them have progressed by uneven mutual

interactions and became a controversy particularly about Crimea including possibility of war. The geostrategic importance of be-

ing a gate of warm sea and an important naval base in the region has attracted whole world’s -especially great states’- attention

over the region. These developments concern Turkey closely, because of having profound historical and cultural ties with Crimea

and being a country of The Black Sea region thanks to Turkish Straits and 1965 km.-long coastline. However it is observed that

Turkish Foreign Policy whose rules have evolved since 2002, could not have given adequate importance to Crimea because of

unnecessarily engaging in Arab Spring which sparked from Tunisia in 2010. Moreover, it is considered that Crimea is important

for Turkey’s security besides her historical and cultural importance for the Turkish World with key importance by maintaining

balance in The Black Sea Basin and providing security of Turkey. In this study, it will be presented that developments in Crimea

are subject of Turkey’s security and Turkish Foreign Policy’s inadequate interest to the issue is a deficiency by evaluating historical

data and current events together.

Keywords:

Crimea, Black Sea, Turkey, Russia, Ukraine, Security

H. Alparslan ÖZMEN

Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Doktora Öğrencisi, Edirne, Türkiye,

Türkiye’nin Karadeniz Güvenliği ve Kırım

Turkey’s Black Sea Security and Crimea

1. Giriş

Ukrayna’nın başkenti Kiev’in merkezindeki Bağımsızlık Meydanı’nda 2013 yılının Kasım ayında başlayan gös-

teriler, 3 ay gibi kısa bir sürede ülkede iktidar değişikliğine neden olmuştur. Gösterilerin başlangıcından iktidar

değişikliği yaşandığı zamana kadar başta Avrupa Birliği ve Rusya Federasyonu olmak üzere yabancı aktörlerin

konuya müdahil olmaları, sorunu ülke içi bir mesele olmaktan çıkararak yavaş yavaş uluslararası bir zemine taşı-