1.Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

120

1. Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

1. Giriş

Finansal araçları portföylerinde bulundurarak en yüksek getiriyi sağlamak isteyen iktisadi birimlerin karşılaş-

tıkları en önemli sorun, finansal varlık getirilerini etkileyen faktörlerin zaman patikasının tahminin zor olması-

dır. Asimetrik bilginin varlığı, işlem maliyetleri, spekülatif ve gürültücü işlemler, finansal köpükler vb. nedenlere

optimal portföy bileşiminin sağlanması zorlaşmaktadır. Mevcut tüm verilere maliyet siz ulaşıldığı ve herhangi bir

iktisadi birimin tek başına fiyatı belirleme gücüne sahip olmadığı etkin piyasalarda, optimal portföy bileşimini

oluşturmak görece basit olmakla birlikte, piyasanın etkinliğinin azalması varlık fiyatlama davranışlarında sap-

malara (anomalies) ve optimal portföy bileşimlerinin oluşturulamamasına neden olmaktadır. Bununla birlikte,

Özet

Bu çalışma, alternatif eşbütünleşme testlerinin sonuçlarını (olasılık değerlerini) birleştiren Bayer ve Hanck eşbütünleşme testi

aracılığıyla Yansız Gelecek Oran (Unbiased Forward Rate) hipotezinin geçerliliğini araştırmaktadır. Çalışmada kullanılan gün-

lük veri seti, BİST 30 ve BİST 100 endeksleri ile ABD dolar ve Avro kurlarının (TL karşılığı olarak) spot ve vadeli değerlerinden

oluşmakta ve 2 Ocak 2006 ile 19 Haziran 2013 dönemini kapsamaktadır. Ampirik sonuçlar ilgili endeks ve kur ikilileri arasında

uzun dönemde denge ilişkisinin bulunduğunu göstermektedir. Dolayısıyla, bu varlıklara ilişkin piyasaların etkin olduğu düşü-

nülebilir.

Anahtar Sözcükler:

Cari Değer, Gelecek Değer, Eşbütünleşme, Piyasa Etkinliği

Abstract

This study examines the validity of Unbiased Forward Rate hypothesis via Bayer and Hanck cointegration test that aggregates

the results (probability values) of alternative cointegration tests. The daily data set employed consists of spot and forward rates

for the closing values of BİST 30 and BİST 100 indexes, and UDS dollar and Euro (versus the Turkish Lira) exchange rates and

covers the period from January, 2 2006 – June, 19 2013. The empirical results indicate that there are equilibrium relationships in

the long-run between spot and future values of the related pairs of indexes and exchange rates. Thus, the markets for these assets

may be considered as efficient.

Keywords:

Spot Price, Futures Price, Cointegration, Market Efficiency

Yrd. Doç. Dr. Levent Necmi Aktürk

Bülent Ecevit Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Zonguldak, Türkiye,

Yrd. Doç. Dr. Veli Yılancı

Sakarya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Sakarya, Türkiye,

Arş. Gör. Dr. Şeref Bozoklu

İstanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İstanbul, Türkiye,

Spot ve Türev Piyasalar Arasındaki Etkileşim:

Türkiye Örneği

The Interaction Between Spot and Derivative Markets:

The Case of Turkey