1.Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

110

1. Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

1. Giriş

Son yıllarda, sermaye ve emek gibi üretim faktörlerinin yanı sıra enerji tüketimi de ekonomik büyümenin ve geliş-

mişliğin göstergelerinden biri olarak kabul edilmektedir. Foran ve Poldy (2002) enerji kullanımının ekonomik

üretkenliği arttırdığını ve modern bir ekonomide endüstriyel büyümenin yarısından fazlasını, üretim maliyetinin

Özet

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) 1992 yılında Türkiye öncülüğünde kurulmuştur. On iki üyesi olan bu oluşumun

temel amacı hem ekonomik hem de politik ilişkileri küresel ve bölgesel düzeyde artırmaktır. Enerji havzası ve koridoru üzerinde

bulunan bu ülkelerde sanayi sektörünün temel girdilerinden biri olan enerji ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin analizi uy-

gulanacak enerji politikalarını da etkileyecektir. Bu çalışmada Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’ne üye ülkelerde ekonomik

büyüme ile enerji tüketimi arasındaki ilişki panel nedensellik metoduyla analiz edilecektir. Bu amaçla Konya (2006) tarafından

geliştirilen yatay kesit bağımlılığını ve modeldeki değişen varyanslı hata terimi durumlarını hesaba katan panel SUR nedensellik

testi kullanılacaktır. Çalışmada Dünya Bankası veri tabanı WDI’dan elde edilen yıllık kişi başına reel GSYH ve kişi başına enerji

tüketimi verileri kullanılmıştır. Veriler 1992-2011 yılları arasını kapsamaktadır.

Anahtar Sözcükler:

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü, Enerji, Panel Nedensellik

Abstract

The Organization of Black Sea Economic Cooperation (BSEC) was established in 1992 under the leadership of Turkey. The

organization with twelve members mainly aspires to accelerate economical and political relations in global and regional levels.

Analysis of the relationship between economic growth and energy, one of the main inputs of industry sector in these countries

which are on the energy zone and corridor, affects applicable energy policies. In this paper, relationship between economic growth

and energy consumption for the member counties of the Black Sea Economic Cooperation has been analyzed by panel causality

method. In this sense, panel SUR causality test, counting both dependency of cross section and heteroscedasticity, and developed

by Konya (2006), has been used. In this study, annual reel GDP per capita and energy consumption per capita data sets, obtaining

from World Bank database WDI, have been used. Data covers the period of 1992-2011.

Keywords:

Black Sea Economic Cooperation, Energy, Panel Causality

Yrd. Doç. Dr. Zafer ÖZTÜRK

Bülent Ecevit Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Zonguldak, Türkiye,

Arş. Gör. Damla ÖZ*

Bülent Ecevit Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Zonguldak, Türkiye,

Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü Ülkelerinde

Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi:

Panel Nedensellik Analizi

The Relationship Between Energy Consumption and Economic

Growth in Black Sea Economic Cooperation Countries:

Panel Causality Analysis

* Sorumlu Yazar