229 / 514
Burcu GEDİZ ORAL, Tuğba ARPAZLI FAZLILAR
n
218
Tablo 3:
Seçilmiş AB Ülkelerinde KÖSİ Uygulamaları
2011
2012
2013
KÖSİ Sayısı
Değeri
(Milyon €)
KÖSİ
Sayısı
Değeri
(Milyon €)
KÖSİ
Sayısı
Değeri
(Milyon €)
İngiltere
27
4.000*
26
5.800*
31
6.000
İtalya
3
1.000*
2
200*
4
4.400
Fransa
19
11.000*
22
3.900*
19
1.400*
İspanya
7
700*
3
300*
4
950*
Hollanda
-
-
3
950
3
1.300
Almanya
3
1.100
1
600
10
400
*
İşaretli miktarlar yaklaşık değerlerdir.
Kaynak:
http://www.eib.org/epec/resources/publications/epec_market_update_2013_en.pdf http://www.eib.org/epec/resources/epec_market_update_2012_en.pdf http://www.eib.org/epec/resources/epec_market_update_2011_en_web.pdf’den yararlanılarak oluşturulmuştur.
Tablo 3’te görüldüğü gibi, İngiltere’de KÖSİ’ler hem değer olarak hem de sayısal olarak en büyük paya sahiptir.
2013 yılında 31 KÖSİ 6 milyar €’luk değere sahiptir. 2013 yılı için değer olarak ikinci en büyük pay İtalya’ya aittir.
Sayısal olarak ise İngiltere’yi Fransa izlemektedir.
Tablo 4:
KÖSİ Modellerinin Bazı Ülkelerdeki Kullanım Alanları
Ülke
Kullanım Alanları
Finlandiya
Ulaşım, Okul ve Üniversite İnşaatı
Fransa
Su ve Atık Su Tesisleri
Yunanistan
Yol Yapımı ve Tren Taşımacılığı
İrlanda
Ulaşım, Eğitim ve Atık Su Tesisleri
İtalya
Hastane, Ulaşım ve Atık Su Tesisleri
Portekiz
Hava Alanı ve Yol İnşaatı
İspanya
Otoban ve Atık Su Tesisleri
Japonya
Hastane, Huzurevi, Bilişim ve Ulaşım
Avustralya
Yol Yapımı, Hastane ve Hapishane
Güney Afrika
Hapishane, Su ve Atık Su Tesisleri, Hastane ve Okul Yapımı
Kaynak:
Teker, 2008: 7.
Son yıllarda hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde altyapı yatırımlarının gerçekleştirilmesinde KÖSİ
projeleri önemli bir işlev görmektedir. Dünya Bankası verilerine göre gelişmekte olan ülkelerde özelleştirmelerin
de dahil olduğu KÖSİ projelerinin sözleşme tutarı 1990’lı yıllarda giderek artmış ve 1997 yılında en yüksek seviye-
sine (107 milyar $) ulaşmıştır. 2002 yılında yıllık tutar 48,7 milyar $’a düştükten sonra tekrar yükselişe geçmiş ve
2010 yılında rekor seviyeye (173,6 milyar $) ulaşmıştır (Kalkınma Bakanlığı, 2012: 8).
Avrupa Birliği’nde 1990-2011 dönemini kapsayan son 22 yılda gerçekleşen KÖSİ projelerinin sayısı toplam olarak
1.536’ya, yıllık ortalama olarak 70’e ulaşmıştır. Toplam proje büyüklüğü ise 290 milyar € olurken, yıllık ortalama
proje büyüklüğü 189 milyon € olarak gerçekleşmiştir (Kalkınma Bakanlığı, 2012: 11).
7. Türkiye’de KÖSİ Uygulamaları
Ülkemizde KÖSİ’lere yönelik uygulamalar Osmanlı İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. Bu dönem-
de bazı kamu hizmetlerinin sunumuna ve altyapının sağlanmasına özel sektör katkıda bulunmuştur. Şu anda