108 / 514
Yerel Yönetimler Arası İşbirliğini Geliştirmede Yerel Ağların Önemi
97
n
diyeler arasında yaygınlaştırıldı (Forrester, 2013:12-13).
Balkan ülkeleri arasında işbirliğini geliştirmede önemli adımlardan birisi de Güney-Doğu Avrupa Yerel Yönetim
Birlikleri Ağı (NALAS)’dır. 12 Balkan ülkesi ve 15 yerel yönetim birliğinin üye olduğu bir platformdur. Bu Platfor-
mun tüzüğü 2001 yılında oluşturulmuş, 2007 yılında Sekretaryası Makedonya’nın başkenti Üsküp’te kurulmuştur.
Türkiye’den Marmara Belediyeler Birliği 2008 yılında NALAS’a katılmış, 2012-2013 dönemi için ise NALAS’ın
dönem başkanlığını üstlenmiştir. Balkanlar, yakın geçmişte şiddetli savaşların yaşandığı ve günümüzde de çıkar
çatışmalarının devam ettiği bir bölgedir. Bu bölgede yerel yönetim birlikleri tek çatı altında toplanıp işbirliği yap-
maktadırlar. Bu durum, yerel yönetimler arası işbirliğinin, devletler arası ilişkilerinin katı yaklaşımlarından farklı,
daha esnek olduklarının başlı başına bir göstergesidir (Daoudov, 2013:97-98).
7.Sonuç
Küreselleşme süreci ve AB’nin genişlemesi ile birlikte ulus-altı düzeyde ülkeler arasında yerel yönetimlerin işbirli-
ği yapabilecekleri alanlar genişlemiştir. Uluslararası düzeyde, bölgesel düzeyde ve sınır ötesi düzeylerde oluşturu-
lan yerel ağlar ve işbirlikleri özellikle belediyelerin yurt dışı etkinliklerine farklı bir boyut kazandırmıştır. Tarihi ve
sosyo-kültürel bağların güçlü olduğu Balkan ülkeleri ile Türk yerel yönetimlerinin son yıllarda aralarında kardeş
şehir anlaşmaları yaptığı ve işbirliği olanaklarını geliştirdiği görülmektedir. İşbirliği kapsamında birçok faaliyet
gerçekleştirilmiştir. Ancak gerçekleştirilen faaliyetlerin sürekliliğin sağlanması ve farklı kamu hizmetleri alanla-
rına yaygınlaştırılabilmesi önem arz etmektedir. Bunun için Türkiye’deki yerel yönetimler (belediyeler ve il özel
idareleri) arasındaki yerel ve uluslararası ortaklıkların desteklenmesi ve güçlendirilmesi için, ulusal ve bölgesel
kurumsal yapıların, ağların ve kapasitenin oluşturulmasına yönelik teknik desteğin merkezi yönetim ve diğer
aktörlerce sağlanması gerekmektedir. Türkiye’de yerel yönetimlerin özellikle belediyelerin işbirliği yapmaları
noktasında mevzuat açısından herhangi bir sorun olmasa da yerel yönetimlerin işbirliği ve ortaklık ağları uygula-
malarında bir kurumsallık kazanılamamıştır.
Türkiye’de yerel yönetimlerin uluslararası alanda etkinlikleri ve faaliyetleri giderek artmaktadır. Yeni yerel yöne-
tim yasaları, AB süreci, Küreselleşme ve Bölgeselleşme sürecinin etkileri ile birlikte birçok kamu hizmeti alanın-
da yerel yönetimler ve yerel yönetim birlikleri arasında yeni deneyimler paylaşılmakta, işbirliği alanları giderek
genişlemektedir. Yerel yönetimler arasında işbirliği alanlarına bakıldığında, turizm, çevre sorunları, sosyal hiz-
metler, eğitim, kent planlaması, yerel ekonomik kalkınma, sanayi ve ticaret, sağlık, kültürel faaliyetlerin bu alan-
ların başında geldiği görülmektedir.
Türkiye ve Balkan ülkeleri yerel yönetimleri ile yapılan işbirliği ve ortaklık ağlarının sayısı da her geçen gün art-
maktadır. Bu tür ortaklık ağları ile tematik konulardan elde edilen deneyimlerin karşılıklı olarak paylaşılması
sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Bu deneyimler yeni projelerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Ortaya çıkan pro-
jeler AB tarafından hibe programları ile de desteklenebilmektedir. Böylece yerel ekonomik kalkınmaya da katkı
sağlanmaktadır. Özelikle, çevre koruma, teknik altyapı, atık ve geri dönüşüm yönetimi, bütçeleme ve mali takip,
beceri ve liderlik geliştirme, sürdürülebilir turizm, kentsel planlama, arazi kullanımı ve risk yönetimi, KOBİ’le-
rin desteklenmesi, istihdamın geliştirilmesi konularında yapılacak ortak işbirlikleri yerel yönetimlerin kurumsal
kapasitelerinin geliştirilmesine hizmet edecek, hizmet sunma potansiyelini artıracaktır.
Türkiye ve Balkan ülkeleri yerel yönetimleri arasında hem coğrafi yakınlık, hem tarihsel geçmiş, sosyo-kültürel
açıdan var olan yakınlık ve sınır komşuluğu gibi faktörlerin etkisi ile işbirliği ve ortaklık alanlarının daha fazla
geliştirilmesine gereksinim bulunmaktadır. Bunun için “kardeş kent” ilişkisi kurulması ile ilgili yasal prosedürle-
rin yumuşatılması, “kardeş kent “ilişkisi kavramının moda bir trend olarak sadece görünürde içi boş bir faaliyet
olmaktan çıkarılarak, yerel yönetimler arasında gerçekten önemli bir süreç olduğunun tüm yerel yönetim çalışan-
ları, yerel halk ve kentin diğer tüm aktörlerince bilinmesi, duyurulması ya da sahiplenilmesi gerekmektedir. “kar-
deş şehir” anlaşmaları yerel yöneticilerin sadece birbirlerini kültürel ziyaret kapsamında buluştukları bir platform
olmamalı, ortak sorunlara yönelik projeler, çalışmalar için uygun bir zeminin oluştuğu, kentin ilgili aktörlerinin
de katıldığı bir platform haline gelmelidir. Bunun için her iki ülke yerel yönetimleri düzeyinde “irtibat büroları
ve yerel ofisler “kurulabilir. Böylece bu tür işbirlikleri belediye yönetimlerinden diğer tüm yerel halk ve aktörlere
yayılmış olacaktır.