105 / 514
Özcan SEZER, Tuğçe BAYRAM
n
94
yönetimler arasındaki sorumlulukların paylaşımını düzenleyen yeni bir uluslar arası hukuk doktrinine temel ola-
cak niteliktedir. Sözleşme ayrıca sınır ötesi işbirliği uygulamalarında bazı önemli gelişmelere yol açmış ve sınır
ötesi işbirliğinin mümkün olan şekilleri için bir başvuru belgesi haline gelmiştir (Köşger & Haktankaçmaz, 2011:
52).
5.5. Yerel topluluklar veya Yönetimler Arasında Sınır ötesi işbirliğine Dair Avrupa Çerçeve Sözleşmesine Ek
Protokol
Protokol, belli koşullar altında, yerel toplulukların sınır ötesi işbirliği anlaşmaları yapma hakkını kurumsal ve
yasal düzeyde güçlendirmeyi hedeflemektedir. Protokole göre, sınır ötesi işbirliği kurumu kurulabilmesine ola-
nak tanınmaktadır. Bu tür kurumlar amacına uygun olarak ve bağlı olduğu ulusal hukuk tarafından öngörülen
koşullarda yerel topluluklar veya yönetimler tarafından kendilerine verilen görevleri yerine getireceklerdir. Bu
doğrultuda sınır ötesi işbirliği kurumu faaliyetlerini kendi statüsü ve merkezin bulunduğu devletin hukukuna
göre yürütecektir. Bu kurum genel kapsamlı veya fertlerin hak ve özgürlüklerini etkileyen kararlar almaya yetkili-
dir (Köşger & Haktankaçmaz, 2011: 52-53).
6. Balkan Ülkeleri Yerel Yönetimleri Arasında İşbirliği Potansiyelinin Değerlendirilmesi
Türkiye’nin Avrupa Birliği ile müzakere süreci ile birlikte Balkan ülkeleri ile yerel yönetimler arasındaki ilişkile-
rin yönü ve seyri açısından önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Hem küreselleşmenin etkisi hem de AB süreci ile
birlikte yapılan reformlar ve tüm dünyada etkili olan yerelleşme politikaları ile birlikte yerel yönetimlerin görev,
yetki ve hizmet yönünden etkilerinin arttığı görülmektedir. Hem tarihsel hem de kültürel anlamda bağların güçlü
olduğu Balkan ülkeleri ile Türkiye’deki belediyelerin işbirliği imkânlarının ve oluşturulan yerel ağların giderek
geliştiği gözlenmektedir.
Balkanlar ve Balkan Yarımadası, Avrupa’nın Güneydoğu kesiminde, İtalya Yarımadası’nın doğusu, Anadolu’nun
batısı ve kuzeybatısında yer alan coğrafi ve kültürel bir bölgedir. Bölge adını batıdan doğuya uzanan ve Bulgaristan’ı
ikiye bölen dağ silsilesinden almaktadır. Balkanların bazı kısımlarındaki çok yönlü geri kalmışlık nedeniyle bölge
genel olarak, Avrupa’nın sorunlu yerleşim yerlerinin başında kabul edilir. Balkan Yarımadasında Arnavutluk,
Bosna-Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Makedonya, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Türkiye ve
Yunanistan yer almaktadır. Balkan Yarımadası içerinde yaklaşık 50 milyon nüfus yaşamaktadır (Vikipedi, 2014).
Bu ülkelerden Bulgaristan, Yunanistan, Hırvatistan ve Romanya aynı zamanda AB’ye üye ülkeler arasındadır.
Dolayısıyla AB’nin yerel yönetimler alanında hazırlamış olduğu antlaşmalar ve çeşitli düzenlemeler özellikle AB
üyesi ülkeleri ve Türkiye gibi AB ile müzakere sürecinde olan ülkeleri etkilemektedir.
6.1. Yerel Yönetimler arası İşbirliği Yapılabilecek Konu ve Alanlar
6.1.1. Mekânsal Planlama ve Kentsel Gelişim
Fiziksel ve mekânsal planlama kentlerin gelişimi açısından önemlidir. Balkan ülkeleri arasında var olan ortak
değerler ve kültürlerin kentsel gelişmeye yansıdığını belirtmek gerekir. Bu bağlamda sosyo-kültürel ve mekânsal
gelişimleri birbirine benzeyen kentlerin geliştirilmesinde örnek uygulamalar ve yöntemler daha çok işbirliği
içerisine girilerek arttırılabilir. Bu bağlamda Balkan ülkeleri yerel yönetimleri arasında ekonomik ve sosyal
uyumun geliştirilmesi, doğal kaynakların ve kültürel mirasın korunması, rekabetin daha dengeli hale getirilme-
si için çalışmalar yapılabilir. Balkan kentlerinin rekabetçi bir şekilde küreselleşmenin gerekleri doğrultusunda
gelişmelerini sağlamak için ortak bilgilendirme, konferans ve toplantılar özellikle belediyeler düzeyinde ger-
çekleştirilebilir.
6.1.2. Kapasite Geliştirme ve Proje Hazırlama
Belediyeler arası işbirliği ve ağların gelişmesi ile birlikte, işbirliği yapılan alanların ve yapılan ortaklıkların odak
noktasında kapasite geliştirme ve proje hazırlama konuları yer almaktadır. Bu noktada gerek belediyeler arası iliş-
kilerde gerekse AB’nin fonları ile gerçekleştirilen uygulama alanlarında en çok proje hazırlama ile ilgili eğitimler
gerçekleştirilmektedir. Bu eğitimlere, belediye başkanları, meclis üyeleri ve belediye çalışanları katılmaktadır. Bu
tür eğitimlerin temel amacı aynı zamanda belediyelerde kurumsal kapasite oluşturulmasıdır. Belediyeler arası