1.Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

1. Karadeniz ve Balkan Ekonomik ve Politik Araştırmalar Sempozyumu

1. Kamu Kesiminde Mali Saydamlık

Saydamlık, bilginin ulaşılabilir olmasını ifade etmektedir (Albalate del Sol, 2013:90; Meijer, 2013:5; Vishwanath

ve Kaufmann, 2001:42; Piotrowski ve Van Ryzin, 2007:307). Bir başka anlatımla saydamlık, herhangi bir aktö-

rün karar ve faaliyetlerine ilişkin bilginin dışarıdaki herhangi bir aktör tarafından ulaşılabilir olması olarak ifade

edilmektedir (Meijer, 2013:5). Saydamlığın söz konusu olabilmesi için herhangi bir konuya ilişkin üretilmiş bir

bilginin varlığı ve bunun ulaşılabilir olması gerekmekte olup, bu da ancak faaliyetlere ilişkin bilgi içeren belgelerin

yayınlanması ve/veya süreçlere bizzat katılım ile mümkün hale gelmektedir. Bilginin ulaşılabilirliğine bağlı olan

saydamlık aslında kamusal bir mal olarak tanımlanabilir (Stiglitz, 1999:6). Bir başka tanımda ise saydamlık, za-

manında, ulaşılabilir, kapsamlı, ilgili, kaliteli ve güvenilir bilgi akışının sağlanmasıdır (Vishwanath ve Kaufmann,

Özet

Mali saydamlığın bir boyutu olarak bütçe saydamlığı, bütçe süreçlerine ilişkin temel mali bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması

olarak ifade edilmektedir. Ülkelerin bütçe süreçlerinin açıklık düzeyi uluslararası bir sivil toplum örgütü olarak Uluslararası

Bütçe Ortaklığı’nın iki yılda bir yayınladığı Açık Bütçe Endeksi verileri ile değerlendirilmektedir. Bu çalışmada 13 Karadeniz ve

Balkan ülkesinin bütçe süreçlerinin açıklığı söz konusu endeks ile değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre 13 ülkenin orta-

lama endeks değerinin dünya ortalamasının üzerinde yer aldığı ve yıllar itibariyle olumlu yönde bir geliştirme gösterdiği, ancak

gelişmiş ülkeler ile kıyaslandığında ise performansın Slovenya dışında düşük olduğu görülmektedir.

Anahtar Sözcükler:

Saydamlık, Mali Saydamlık, Açık Bütçe Endeksi, Uluslararası Bütçe Ortaklığı.

Abstract

Budget transparency as a dimension of fiscal transparency is described as a sharing of fundamental fiscal informations about

budget process.The opening level of country’s budget process is assessed with Open Budget Index data which is published every

two years by International Budget Partnership is an international non-governmental organization. At this study 13 Black Sea

and Balkan countries’ opening level of budget process is assessed through Open Budget Index. According to the findings,it is seen

that the average index value of 13 countries above the world average and positive development revealed over the years but when

compared with developed countries the performance is low except Slovenia.

Keywords:

Transparency, Fiscal Transparency, Open Budget Index, International Budget Partnership.

Prof. Dr. Muhlis BAĞDİGEN

Bülent Ecevit Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Zonguldak, Türkiye,

Arş. Gör. Mehmet AVCI

Bülent Ecevit Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Zonguldak, Türkiye,

Karadeniz ve Balkan Ülkelerinde Bütçe Süreçlerinde

Saydamlık

Budget Process Transparency in Black Sea and Balkan Countries

* Bu çalışmada, Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde devam etmekte olan

Türkiye’de Yapılan Reformlar Kapsamında Bele-

diyelerde Mali Saydamlık

adlı tezden yararlanılmıştır.