316 / 514
Binyıl Kalkınma Hedefleri: Karadeniz Ülkeleri İçin Bir Karşılaştırma
305
n
Dünya geneline bakıldığında eğitimde cinsiyet eşitliği özellikle 2005 yılından itibaren büyük ölçüde artmıştır.
Benzer şekilde, kadınların işgücüne katılımında meydana gelen yükselmeye paralel olarak politik etkinlikleri de
özellikle son beş yıldır önemli derecede yükselme göstermiştir. Bununla birlikte 2013 yılı BKH raporunda, 2015
hedefine ulaşılabilmesi için, dünya genelinde bu konuda daha çok çaba gösterilmesinin gerekliliği ifade edilmek-
tedir. Tablo 5’e bakıldığında, ele alınan Karadeniz ülkelerinin de dünyanın geneliyle benzer bir süreç içerisin-
de olduğu görülmektedir. Gürcistan ve Bulgaristan dışındaki tüm ülkelerde ilköğretim ve ortaöğretimdeki kız
öğrencilerin oranında gözle görülür bir artış meydana gelmiş, Gürcistan ve Bulgaristan’daki bu olumsuzluk ise
yükseköğretimdeki kız öğrenci oranındaki artışla etkisini azaltmıştır. Kadınların tarımdışı sektörlerdeki işgücüne
katılımlarındaki artış ve ulusal parlamentolarda daha fazla kadın temsilcinin yer alması, 2015 yılına gelindiğinde,
bu ülkeler için kadınların toplumdaki konumunun güçlendirilerek, toplumdaki cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına
yönelik önemli bir ilerleme kaydedilmiş olabileceğini göstermektedir.
4.4. BKH4: Çocuk Ölümlerinin Azaltılması
1990 yılından bu yana çocuk ölümlerinin azaltılması konusunda çok önemli kazanımlar sağlanmıştır, ancak 2013
BKH raporunda, dünya genelinde önlenmesi mümkün olan hastalıklar nedeniyle hala önemli oranlarda 5 yaş altı
çocuk ölümleriyle karşılaşıldığı belirtilmektedir. Bu nedenle küresel hedefe ulaşabilmek için mevcut çabaların
artırılması gerekmektedir.
Tablo 6:
Çocuk Ölümlerinin Azaltılması
Hedefler Göstergeler
Türkiye
Rusya
Romanya
2002
2012
2002
2012
2002
2012
5 yaş altı çocuk
ölümlerinin
2/3 oranında
azaltılması
5 yaş altı ölüm hızı
31,5
14,2
20,7
10,3
24,7
12,2
Bebek ölüm hızı
26,1
12,2
17,7
8,9
21,4
10,7
Kızamık aşısı olan 1 yaş
altı çocuk oranı
83
98
98
98
98
94
Hedefler Göstergeler
Ukrayna
Gürcistan
Bulgaristan
2002
2012
2002
2012
2002
2012
5 yaş altı çocuk
ölümlerinin
2/3 oranında
azaltılması
5 yaş altı ölüm hızı
16,7
10,7
29,8
19,9
19,1
12,1
Bebek ölüm hızı
14,4
9,2
26,3
17,8
16,3
10,5
Kızamık aşısı olan 1 yaş
altı çocuk oranı
99
79
78
93
92
94
Kaynak:
UNSTAT
*Her ülke için ulaşılması mümkün olan en son yıl verilerdir.
**Her ülke için ulaşılması mümkün 2002 yılı verisine en yakın başlangıç yıl verisidir (2002 yılı verisine ulaşılamadığı durumlar
için).
Tablo 6, ele alınan Karadeniz ülkeleri için on yıllık bir süreçte çocuk ölüm oranlarında meydana gelen önemli
iyileşmeyi göstermektedir. Türkiye başta olmak üzere tüm ülkelerde 5 yaş altı çocuk ölüm hızı ve bebek ölüm hızı
yaklaşık yarı yarıya azalmış olarak görülmektedir. Kızamık aşısı olan 1 yaş altındaki çocukların oranında meydana
gelen artışların, önlenmesi mümkün olan bir hastalık olan kızamıkla mücadele konusunda bu ülkelerde meydana
gelen ilerlemelerin bir göstergesi olduğu söylenebilir. Bu sayede, özellikle 5 yaş altı çocuklarda kızamık hastalığına
karşı bağışıklık kazanılması sağlanarak, bu hastalıktan kaynaklı çocuk ölümlerin azaltılması anlamında, Ukray-