270 / 514
Filyos Vadisi Projesi
259
n
Filyos Limanı, bölgeye gelecek yatırımları tamamlar nitelikte olup, serbest bölge ve endüstri bölgesinin limana
paralel olarak hayata geçmesi öngörülmektedir. Projeyle birlikte dış ticaret önemli oranda artacaktır.
Burada yüksek kapasiteli bir limanın kurulmak istenmesindeki temel amaçlardan biri, Tuna su yoluyla Avrupa ve
Balkanları, Kafkas ülkelerini Akdeniz dünyası ile birleştiren bir konumda yer almasıdır. Yakın çevrede yer alan
beş limanın (doğuda Bartın ve Amasra, batıda Zonguldak, Eren ve Erdemir Limanları) kapasiteleri nispeten düşük
limanlardır. Oysa yapılması planlanan Filyos Limanının nihai kapasitesi bu limanlardan daha yüksek bir kapasite-
ye sahip olacaktır. Bu liman ile aynı zamanda Filyos Irmağı vadisinde kurulmasına karar verilen endüstri bölgesi
ve serbest bölgenin daha fonsiyonel olmasını sağlanacaktır. Liman inşaatının tamamlanmasından sonra kontey-
ner taşımacılığı, kuru yük, dökme yük, sıvı yük, kömür taşımacılığı gibi faaliyetler gerçekleştirilmiş olacaktır.
Limanın yapımı için Filyos Irmağı’nın güncel ağız kısmının doğusu seçilmiştir. Bu limanın ulaşım bağlantıları
tamamlandığında İç Anadolu’ya kadar geniş bir sahaya hizmet vermesi düşünülmektedir. Limanı oluşturacak
mendirek, rıhtım gibi esas yapılar, denizin içinde yer alacaktır. Buna karşılık liman arka sahası içinde 1 mil-
yon m
2
’si kapalı alan olmak üzere, yaklaşık 7,5 milyon m
2
’lik bir sahaya gereksinim duyulmaktadır (7,5 milyon
km
2
=750 hektar) Bu alanın bir kısmı kumul sahasının üzerinin örtülmesiyle, bir kısmı ise hemen güneyde ve
batıda yer alan tepelik alanların düzleştirilmesiyle elde edilecektir. Bu düzleştirme sırasında çıkacak malzemenin,
limanın taş ihtiyacının karşılanmasında kullanılması planlanmaktadır.
Türkiye Denizcilik İşletmeleri 2012 istatistik verilerine göre Türkiye Limanlarımızda elleçlenen toplam yük mik-
tarı 387 milyon tondur ve Filyos Limanı için planlanan toplam yük kapasitesi yıllık 25 milyon tondur. Bu bağlam-
da bakıldığında da Filyos Liman Projesi Türkiye deniz taşımacılığı ihtiyacının %6,5’ini karşılayacak olup deniz
taşımacılığının gelişmesinde ve ürün çeşitliliğinin sağlanmasında da önemli katkılar sağlayacaktır.
Limanla birlikte;
• Anadolu pazarları Asya, Karadeniz ve Doğu Avrupa ülkelerine açılacak,
• 25 milyon ton/yıl ilave kapasite oluşturulacak,
• Demiryolu bağlantılı liman derin rıhtımları ile dökme yük ve konteyner gemilerine hizmet edecek,
• Liman arkasında serbest bölge ve karma endüstri bölgesi yer alacak,
• Karadeniz yöresindeki ticaret için ivme oluşturacaktır.
Liman ve çevre bölgesine ilişkin olarak;
• Limanın geri sahasında ihtiyaç duyulan alan kamulaştırılmıştır.
• 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanmıştır.
• 1/1.000 ölçekli imar planı onay aşamasındadır.
• ÇED Muafiyeti vardır.
• 3 adet 50.000 DWT Konteynır Gemisi
• 4 adet 30.000 - 100.000 DWT Cevher Gemisi
• 2 adet 90.000 DWT Sıvı Yük Gemisi
• 4 adet 30.000 DWT Kuru Yük Gemisi hizmet görebilecektir.
8. Serbest Bölge
Genel olarak serbest bölgeler; ülkenin siyasi olarak içinde olmakla beraber gümrük bölgesi dışında sayılan, ülkede
geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygu-
landığı, sanayi ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından
ayrılan yerler olarak tanımlanabilir.
Serbest Bölgeler; uluslararası liman ya da havaalanı yakınlarında kurulabilen, ulusal gümrük alanından özel amaç-
larla ayrılmış bölgelerdir. Mallar, bu bölgelere gümrük işlemleri olmaksızın getirilebilir. İthal edilen mallar depo-
lanabilir, çeşitli işlemlere tabi tutulabilir, üretim amacı ile kullanılabilir. Ulusal gümrük alanına girmediği sürece,
bu mallar için gümrük vergisi ödenmez.