266 / 514
Filyos Vadisi Projesi
255
n
1. Giriş
Türkiye Karadeniz’e komşu ülkeler arasında en uzun kıyı şeridine sahip ülke konumunda olmasına rağmen böl-
gede liman faaliyetleri açısından mevcut altyapı tesisleri ve işletmecilik olanakları ile olması gereken fonksiyonel
role sahip olamamakta ve diğer ülkelerle yeterince rekabete girememektedir.
Global ölçekte ülkemizi ekonomik ve politik anlamda güçlü konuma taşımak üzere Karadeniz, Akdeniz ve Ege’de
üç ana liman planlanmış olup, demiryolu bağlantılı bu limanlar vasıtasıyla oluşacak yeni taşımacılık koridorları
ile boğazların maruz kalacağı olumsuzlukların minimize edilmesinin yanı sıra ulusal ve uluslararası taşımacılıkta
önemli bir rol üstlenilmiş olacaktır. Bu genel yaklaşım doğrultusunda Karadeniz kıyısında Filyos Limanı projesi-
nin bu üç önemli limandan biri olarak gerçekleştirilmesi planlanmıştır.
Batı Karadeniz Bölgesinde hayata geçirilmesi planlanan Filyos Vadisi Projesi, Filyos Serbest Bölgesi, Filyos
Endüstri Bölgesi, Filyos Limanı, taşkın koruma yapıları, sanayi altyapısı ve güçlü ulaşım bağlantıları ile birlikte
planlanan entegre bir projedir. Projeye ilişkin olarak alınmış Bakanlar Kurulu Kararları ve projenin etki alanı
nedeniyle de proje bölgesel kalkınma niteliği taşımaktadır. Proje kapsamında yer alan Filyos Serbest Bölgesinin ve
Filyos Endüstri Bölgesinin de faal hale gelebilmesi Filyos nehrinin ıslahı ve Filyos Liman Projesi’nin yaşama geçi-
rilmesi ile mümkün olabilecektir. Kamu sektörü yatırım projelerinin yanında çok sayıda özel sektör yatırımının
da yer alacağı bölgesel nitelikli bu projeyle birlikte Zonguldak, Bartın ve Karabük illerinin ekonomik yapısında
önemli gelişmeler olacak, işsizlik ve göç azalacak ve yeni iş kolları açılacaktır. Bölge önemli bir sanayi, ticaret ve
lojistik üssü haline gelecektir.
Bölge illeri olan Zonguldak, Karabük ve Bartın’ın gelişimi ve geleceği tamamen bu projeye endekslenmiştir. Bu
projenin hızlandırılarak tamamlanması yalnız bölge için değil ülke için de büyük bir kazanç sağlayacaktır.
2. Proje Sahasının Yeri
Filyos Limanı Zonguldak ile Bartın arasındaki bir mevkide, Filyos Irmağı’nın Karadeniz’e döküldüğü deltada
planlanmıştır (Şekil 1-a). Yakın yerleşim birimleri Filyos (Hisarönü) Beldesi, Saltukova Beldesi ve Çaycuma
İlçesi’dir. Zonguldak İli’nin 35 km doğusunda ve Çaycuma İlçesi’nin 20 km kuzeyinde kalmaktadır. 4 km batısın-
da Filyos (Hisarönü) Beldesi bulunmaktadır.
Filyos Vadisi Zonguldak ilinin en büyük ve en önemli vadisi olup Filyos Irmağı boyunca uzanır. Genişliği yer yer
300-400 metreyi bulan Filyos Irmağı Çaycuma ilçe merkezinde Çaycuma düzlüğünü, Saltukova/Kokaksu-Hisarö-
nü mevkiinde Filyos düzlüğünü oluşturur (Şekil 1-b).
Filyos proje alanının su kaynağı olan Filyos Irmağını yan kolları olan Yenice, Devrek, Soğanlı ve Araç Çayları
oluşturur. Filyos Irmağı havzası, Batı Karadeniz Bölgesi içerisinde 13.300 km
2
’lik bir alanı kapsamaktadır. Proje
alanı doğu-batı doğrultusunda 203 km, kuzey-güney doğrultusunda 120 km’dir. Yıllık 25 milyon ton kapasiteli
Filyos Limanı’nın kuruluş yeri olarak Filyos Irmağı’nın doğu yakası seçilmiştir.
Şekil 1-a
Şekil 1-b