4 / 66
1
1
Giriş
1.1
KENTGES’in kapsamı
Türkiye’de kentsel yerleşmelerin mekânsal yaşam kalitesinin artırılmasına, ekonomik ve toplumsal
yapının güçlenmesine, mekânsal planlama sisteminin yeniden yapılandırılmasına olan ihtiyaç giderek
artmaktadır. Bu ihtiyaçtan hareketle “Orta Vadeli Program”da “Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı”
hazırlanması öngörülmüştür
1
.
Dokuzuncu Kalkınma Planı 2010 Yılı Programı’nda; “Kentlerin Yaşam Standartlarının Yükseltilmesi ve
Sürdürülebilir Gelişmenin Sağlanması” öncelikli politika olarak belirlenmiş ve “Sürdürülebilir Kentsel
Gelişme ve Eylem Planı”nın 2010 yılı Haziran sonuna kadar Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın
sorumluluğunda hazırlanması, Strateji ve Eylem Planında sağlıklı, dengeli ve güvenli kentlerin
oluşturulmasında hukuki, teknik ve idari sorunların çözümüne yönelik politikalar ve faaliyetlerin
belirlenmesi öngörülmüştür
2
.
Ayrıca, Türkiye’nin AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013) kapsamında Nisan 2007 tarihinde
açıklanan yapılacak düzenlemeler çerçevesinde “22-Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların
Koordinasyonu” başlığı altında “IV- 2010-2013 yılları arasında çıkarılması öngörülen ikincil düzenlemeler”
kısmında 22.1013.2.02 referans numarası ile “Sürdürülebilir Kentsel Gelişme için Bütünleştirilmiş Kentsel
Gelişme Stratejisi ve Eylem Planının onaylanmasına ilişkin Yüksek Planlama Kurulu kararı alınması”
hususu öngörülmektedir
3
.
Kısa adı Kentsel Gelişme Stratejisi
(KENTGES)
olan “Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi ve Eylem Planı”;
sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde yerleşme ve kentleşme ile yerleşme ve mekânsal planlamanın alan,
tema ve boyutlarını kapsamakta, mekâna ilişkin sektörleri bütünleşik bir yaklaşımla ilişkilendirmekte,
temel ulusal politikalarla uyumu sağlamaktadır. KENTGES; kentleşme, yerleşme ve mekânsal planlamaya
ilişkin değerler sistemini ve ilkelerini benimseyen bir anlayıştan hareketle, ulusal düzeyde referans
çerçeve belgesi niteliği taşıyan bir strateji dokümanı olarak ele alınmaktadır.
Kentsel gelişme kentlerin gerek sosyo-ekonomik kalkınmadaki başat rolü, gerekse mekansal
organizasyonda ve yerleşmeler arası ilişkilerde üstlendikleri işlevleri dikkate alındığında, bölgesel gelişme
bağlamında temel bir unsur olarak ortaya çıkmaktadır.
1
Orta Vadeli Program, 2010 – 2012, DPT, 2009
2
Dokuzuncu Kalkınma Planı, 2010 Yılı Programı, DPT, 2009
3
AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013) , ABGS, 2007