484 / 514
Döviz Kuru Oynaklığı ve Dış Ticaret: Türkiye Örneği
473
n
∆LDKO
t-2
-0.09 (0.02)
a
-0.01 (0.03)
-0.04 (0.03)
0.35 (0.2)
c
∆LDKO
t-3
-0.04 (0.03)
0.01 (0.03)
0.05 (0.03)
c
0.05 (0.2)
∆LDKO
t-4
0.02 (0.03)
0.01 (0.02)
-0.07 (0.02)
a
-0.45 (0.16)
a
∆LDKO
t-5
-0.11 (0.03)
a
-0.08 (0.04)
b
0.01 (0.03)
-0.02 (0.21)
∆LDKO
t-6
-0.08 (0.04)
b
-0.02 (0.03)
-0.03 (0.04)
0.34 (0.25)
∆LDKO
t-7
-0.05 (0.04)
0.08 (0.03)
a
∆LDKO
t-8
-0.02 (0.02)
∆LGSYİH
t-1
0.29 (0.56)
-1.03 (0.86)
-0.77 (0.65)
-3.13 (3.72)
0.14 (0.24)
∆LGSYİH
t-2
1.04 (0.51)
b
0.6 (0.43)
0.38 (0.3)
0.77 (3.25)
-0.19 (0.14)
∆LGSYİH
t-3
0.64 (0.4)
0.53 (0.33)
-0.57 (4.89)
0.08 (0.15)
∆LGSYİH
t-4
0.35 (0.43
-0.42 (0.27)
-0.21 (0.13)
c
∆LGSYİH
t-5
1.1 (0.44)
b
-0.73 (0.27)
a
∆LGSYİH
t-6
0.74 (0.37)
b
-0.76 (0.29)
a
∆LGSYİH
t-7
0.33 (0.38)
0.47 (0.31)
∆LGSYİH
t-8
-0.22 (0.32)
R
2
0.729872
0.758342
0.956371
0.837748
0.454123
Düzeltilmiş R
2
0.431310
0.449556
0.897344
0.599142
0.215302
a: %1 anlamlılık düzeyi, b: %5 anlamlılık düzeyi, c: %10 anlamlılık düzeyi
Tablo 7 SUR modelinden elde edilen Wald testi sonuçlarını göstermektedir. Wald testi yardımıyla değişkenlerin
birbirleri üzerindeki etkileri katsayıların sıfıra eşit olduğunu söyleyen H
0
yokluk hipotezi ile test edilmektedir.
Wald testi sonuçları incelendiğinde döviz kuru oynaklığının ihracat ve döviz kuru üzerinde anlamlı bir etkisinin
olduğu ancak gelir ve ithalat üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmektedir.
SUR çözüm sonuçlarına gelir için bakıldığında, gelir üzerinde sadece döviz kurunun bir anlamlı etkisinin olduğu
göze çarpmaktadır. Nedensellik testi sonucunda gelir üzerinde ihracat ve ithalatın anlamlı bir etkisi olduğu göz-
lemlenmişti.
Tablo 7:
SUR Wald Testi Sonuçları
H
0
Hipotezi
P değeri
Regresyon Denklemi
İhracat
İthalat katsayıları sıfıra eşittir.
2.633881
0.8532
Döviz kuru katsayıları sıfıra eşittir.
0.728830
0.3933
Döviz kuru oynaklığı katsayıları sıfıra eşittir.
34.64602
0.0000
GSYİH katsayıları sıfıra eşittir.
4.558743
0.1023
Regresyon Denklemi
İthalat
ihracat katsayıları sıfıra eşittir.
37.42494
0.0000
Döviz kuru katsayıları sıfıra eşittir.
10.44378
0.0054
Döviz kuru oynaklığı katsayıları sıfıra eşittir.
8.382298
0.2114
GSYİH katsayıları sıfıra eşittir.
15.59448
0.0486
Tablo 6 devam